Slowacja cz 2

Wie� po�o�ona w dolinie potoku Ondava, Ni�nej Polianki mo�na dojecha� skr�caj�c z drogi Svidnik-Zborov we wsi w prawo. Cmentarz po�o�ony oko�o 50m na prawo od drogi (widoczny jako k�pa drzew iglastych i jedna pot�na lipa) na wysoko�ci przystanku SAD. Prowadzi do niego �cie�ka, kt�ra wg mieszka�c�w powsta�a wraz z cmentarzem, za�o�onym na planie p�kola o promieniu ok.25m. G��wnym elementem jest prosty drewniany krzy� z belek z fazowanymi kraw�dziami, stoj�cy z przodu na p�okr�g�ym placyku i jak si� wydaje posadzona przed nim celowo lipa. Groby ziemne roz�o�one wachlarzowato w czterech rz�dach, dobrze widoczne w terenie ,bez jakichkolwiek krzy�y - miejscowi twierdz� �e w okresie mi�dzywojennym by�y tu na grobach ma�e proste drewniane krzy�e, a tak�e �e cmentarzem opiekowa�y si� jakie� wdowy z Bardejowa. Pomi�dzy drugim a trzecim rz�dem grob�w wyra�na alejka biegn�ca p�koli�cie wzd�u� grob�w. Cmentarz ogrodzony s�upkami drewnianymi z rozci�gni�tym drutem, z ty�u na obwodzie obsadzony m�odymi drzewami iglastymi, teren wykarczowany i oczyszczony.

Wie� po�o�ona przy drodze Stropkov-Medzilaborce ok.4 km od Stropkova. Cmentarz po�o�ony po prawej stronie drogi je�li jedziemy w tym kierunku, w �rodku wsi przy samej drodze. Z przodu sygnalizuje go kilka wysokich �wierk�w. Teren cmentarza ogrodzony i wyplantowany. Z przodu na bramie tablica informuj�ca �e w tym miejscu pochowano �o�nierzy z I wojny �wiatowej. Prawdopodobnie obszar cmentarza znacznie pomniejszony, �lady mogi� nie zachowa�y si�. W 1917 r. istnia�o tu 39 grob�w zbiorowych i pojedynczych.

Aby trafi� do Bodru�ala nale�y z drogi Barwinek-Svidnik skreci� w lewo w Krajnej Polanie. Wie� jest znana, znajduje si� w niej bardzo cenna drewniana cerkiew z 1658 r.Cmentarz wojskowy znajduje si� przy po�udniowo-zachodniej granicy cmentarza przycerkiewnego. Jest za�o�ony na planie prostok�ta z wyst�pem obejmuj�cym ok.6 grob�w. Od cmentarza cywilnego odgranicza go p�ytki r�w. Na ca�ej granicy obiektu zachowa�y si� pie�ki po poka�nych g�ogach kt�rymi by� obsadzony. Groby ziemne w do�� regularnych rz�dach i szeregach, czytelne, bez jakichkolwiek krzy�y. Og�em 35 mogi�, dalsze dwie znajduj� si� za siatk�,kt�r� ogrodzono obydwa cmentarze, w zaro�lach ale dosy� widoczne. Cmentarz ostatnio oczyszczony z zaro�li. Ponadto na terenie cment.przycerkiewnego dwie zachowane mogi�y wojskowe z I wojny - bezpo�rednio przed wysokim krzy�em, obydwie zadbane i oznaczone niewielkimi metalowymi krzy�ami �aci�skimi. Spoczywa tutaj prawdopodobnie 400 �o�nierzy.

Miejscowo�� ok. 3km na po�udnie od Medzilaborc�w. Cmentarz znajduje si� za ruinami klasztoru bazylian�w, kt�ry zbudowano tutaj w ju� w XV w (obecne ruiny to klasztor odbudowany po po�arze w 1603 r.), a zosta� zniszczony w czasie dzia�a� wojennych 1915 roku. W klasztorze mie�ci� si� lazaret i z tym faktem prawdopodobnie nale�y wi�za� istnienie na jego ty�ach (nieco po prawej, za istniej�c� cerkwi� i za rozleg�� k�) wielkiego cmentarza wojskowego. Obiekt jest wyznaczony z terenu poprzez wysokie lipy zasadzone przez budowniczych z trzech stron (od frontu brak starych drzew), daje si� tak�e zauwa�y� pozosta�o�� niskiego nasypu na tych granicach. Elementem centralnym jest drewniany prawos�awny krzy� , stoj�cy na placyku z przodu cmentarza. Ten niezaj�ty przez nagrobki teren otaczaj� w regularnych rz�dach i szeregach poch�wki pojedyncze (jak si� wydaje), podzielone wyra�nymi alejkami. Ponadto w cz�ci tylnej cmentarza mo�na wyr�ni� kilka bardzo du�ych mogi� ziemnych w regularnym uk�adzie (prawdopodobnie groby zbiorowe). Nie zachowa�y si� �adne krzy�e nagrobne, lecz uk�ad cmentarza mimo zaro�ni�cia jest czytelny. Z przodu, na granicy cmentarza ustawiono nowe d�bowe, niskie krzy�e �aci�skie, na jednym z nich metalowa plakietka z napisem po niemiecku - "Naszym bohaterom"

Po�o�ony po lewej stronie drogi Zborov-Svidnik. Otoczony �wierkami i �ywop�otem. Na cmentarzu wy��cznie groby zbiorowe w regularnym , symetrycznym uk�adzie rz�dowo-szeregowym w dwu zespo�ach rozdzielonych szerok� alejk�. Na zamkni�ciu alejki du�y drewniany krzy� centralny (w 1994 r z blaszanym daszkiem - obecnie bez). Groby ob�o�one kamieniem �amanym, bez krzy�y. Obiekt ten zwi�zany jest prawdopodobnie z walkami w rejonie pobliskiego Grabu i O�ennej.

Wie� po�o�ona na zach�d od Svidnika za masywem �iernej Hory, naj�atwiej dost�pna w�a�nie z tego kierunku (przez Hrabowczik i Rowne). Cmentarz wojskowy znajduje si� przy g��wnej drodze od strony Kurimki, za kapliczk� murowan�, pokryt� gontowym dachem (w pobli�u niewielki blok "bytovka"). Obiekt na planie zbli�onym do kwadratu, obsadzony na obwodzie �ywop�otem z g�ogu. Stan zachowania do�� dobry (jak na ten teren oczywi�cie) - daje si� dobrze odczyta� uk�ad grob�w (w rz�dach i szeregach), �ywop�ot przyci�ty, teren wykoszony, na obwodzie wewn�trz �ywop�otu posadzono sadzonki drzew iglastych. Brak elementu centralnego, cmentarz prawdopodobnie ma sygnalizowa� kapliczka. Wed�ug niekt�rych s�owackich materia��w pochowano na nim 326 �o�nierzy (brak danych co do przynale�no�ci armijnej).

Miejscowo�� po�o�ona na po�udniowy wsch�d od Sivdnika, naj�atwiej dost�pna z szosy Svidnik-Giraltovce (w Szariszskim Sztiawniku nale�y skr�ci� w prawo i jecha� na p�noc przez Beniadikowce. Cmentarz widoczny w p�nocnym ko�cu wsi , po prawej stronie na stromej skarpie (prowadzi na ni� droga z p�yt betonowych), jako k�pa krzew�w z kilkoma wybitnymi �wierkami w uk�adzie prostok�ta i r�wnie wysok� czere�ni� po�rodku. Niegdy� (1925 r.) cmentarz na planie prostok�ta z do��czonym p�kolem, z pomnikiem centralnym z kamienia �amanego (piaskowiec), z niskim wa�em kamiennym od strony wsi i ogrodzony drutem kolczastym na s�upkach. Obecnie bardzo zaro�ni�ty , dost�pny tylko z ��ki od strony wsi. Do wn�trza mo�na wej�� przez kilka wyci�tych w g�szczu �cie�ek, kt�re prowadz� do resztek podstawy pomnika centralnego. Mimo zaro�ni�cia bardzo dobrze czytelny uk�ad mogi� ziemnych, zw�aszcza groby u�o�one promieni�cie wok� pomnika centralnego. Dok�adnie przy nim wyrasta w/w czere�nia. Pomnik prawdopodobnie rozebrany przez ludno��, gdy� zachowa�o si� bardzo niewiele kamienia woko�o. O strony wsi resztki wa�u kamiennego i prawdopodobnie p�ytkiego rowu. Wed�ug �r�de� pochowano na nim 750 �o�nierzy.

Ruina okaza�ego kamiennego pomnika. Wok� niego promieni�cie roz�o�one s� mogi�y oficerskie.